MGA KWENTO MULA SITIO MAHAMOG (KAPITULO 2)

KAPITULO 2

Maagang nagbangon si Ka Tonyo para lumusong sa bayan.Araw ngayon ng huwebes at tyempo siyang makikisakay sa pampasaherong dyip ng kaibigang si Ka Areston,na siya namang nag-aangkat ng mga aning gulay sa bayan.

Hiwalay na ipagbibili ni Ka Tonyo ang mga inani niyang sitaw,kalabasa at tatlong sako ng niyog sa suking dayuhan na si Mr.James Brown,isang retiradong sundalong amerikano na minabuting manirahan sa Pilipinas.Nakilala niya si Brown dahil ang kapatid ni Ka Tonyo ay isang girelya noong ikalawang digmaan,na tumulong sa pangkat ng mga Kano para labanan ang pwersang Hapon.Minsan sa isang linggo bagaman hindi madalas,ay sadyang hinahatidan ng mga ani sa bukid ni Tonyo ang kaibigang itim na amerikano.Bukod sa kapalit na pera,minsan ay nabibigyan din ang matanda ng ilang produkto na imported naman galing Amerika.Nandyan na nakapag-uuwi ng delatang spam,pulbos na banawing tsokolate,mansanas o garapon ng kendi ang Tonyo,na tinatawag na Tony Boy ng beterano.

Pagkadating sa bayan ay agad na tinungo ng matandang magbubukid ang bahay ni Brown.Sadyang mabait ang Kano sa kaibigang Pilipino,na bago magkabayaran sa produktong ani ay nagkukwentuhan muna sa salas ang dalawa habang umiinom ng mainit na tsokolate at nag-bibiskwit.Kahit Grade 3 lamang ang natapos ni Ka Tonyo,medyo maayos naman ang ingles nito kahit pili kayat may pagkakaunawaanang dalawa.

“My daughters will be arriving soon Tony Boy and they will be having a short vacation here,I have been sharing lots of wonderful stories about the people,the place and the rich culture of yours”sabay higop ng tsokolate ng Kano.

“You dawters kamo?Wat da neyms again?da tu?”ingles na carabao ni Ka Tonyo.

“Yeah,Janeth and Dorris..I have also told them about you,that I have a Filipino farmer friend,they are kinda interested on visiting your place and learning things about farming the Philippine way” bida ni Mr.Brown na madalas na kapalitan nga ng sulat ang mga anak na nasa Washington.
“Hahaha..good,good” galak ni Tonyo na noon ay may subo pang biskwit.

Diborsyado si Brown sa asawa niya na nagkataon namang isang puting amerikana.Nakita na minsan ni Tonyo ang larawan ng dalawang anak ni Brown at para silang mga manika sa ganda.Nakakuha ng kulay ng balat sa nanay na puti pero maalon ang buhok na medyo kulot pero blondie.Bente singko anyos si Janeth at si Dorris naman ay katorse lamang.Panahon daw kasi ng bakasyon ngayon doon kaya naman ang magkapatid ay bibisita sa ama.

Matapos ang kwentuhan ay binayadan na ni Brown ang magbubukid.Nagpasalamat si Ka Tonyo at saka nanaog.Hindi pa nakakalayo sa bahay ng dayuhan ay pahabol na tinawag-tawag ng Kano ang matanda.
“This is for you my friend,time to give away some of this before my Janeth and Dorris arrives here” kinindatan ni Mr.Brown si Ka Tonyo sabay abot sa bayong.

“What this?”usisa ng matanda at ng silipin ang bayong ay nakita ang apat na piraso ng mansanas at lata ng mamahaling biskwit.

“Ohh..Thank you Sir,very thank you for this,very very..”galak na pasalamat ng napagbigyan.

“Theres something at the bottom,well,that one is for you,keep it as a token for the yummy kakaba-sa,ka-la..kalabasa”tawang banggit ng Kano.”Inside?more inside?”kinamay ni Tonyo ang ilalim ng bayong at nakuha doon ang 3 makapal na babasahin.

Nagulat ang matanda ng makita sa pabalat ng isa ang hubot hubad na larawan ng isang babaeng amerikana na nakabukaka habang nakapasok ang dalawang daliri sa matambok at ahit niyang puke.”Ay susmio!”gulat ni Tonyo.

“Hahahaha..oohyeah Tonny Boy’keep it and use it well,hahahaha”pabalik na umakyat sa bahay ang dating sundalo.Kamot ulo namang isinalansan muli sa kailaliman ng bayong ang magasin na mahalay.Hiya na baka biglang may makakita sa kanya na hawak iyon,tinungong mabilis ni Tonyo ang tagpuan nila ni Ka Areston para muling umahon pabalik sa Sitio Mahamog.

_____________________________________________________________________________________
Alas singko na ng hapon ng makabalik si Ka Tonyo sa taas.Hindi pa man sumasapit sa bakuran ng bahay ay sumalubong na ang masamang balita sa kanya.Madaming tao sa bakuran ng bahay.Umiiyak ang ilan sa mga kaagad niyang nakilala na mga malapit na kamag-anak.

Tatakbong lumapit kay Ka Tonyo ang pinsan na si Manong Benito pagdakay niyakap ng mahigpit ang huli.”Pinsan,ay ikaw ay huwag mabibigla…si Kardo..”mahigpit na yakap ni Mang Benito.”Oh,ay napaano?anong nangyari at kayo’y nag-iiyakan?”pilit winawaksi ng matanda ang nabubuong takot sa dibdib,pinapaniwala ang sarili na maayos ang lahat at walang ni-ano mang nangyaring masama sa nag-iisang anak na lalaki.

Lumakas ang iyakan ng ihakbang ng higit ni Ka Tonyo ang mga paa papalapit sa hagdan ng kubo.Bumungad sa kanya ang isang katawan na balot ng kumot na iniiyakan ni Sonya.

Halos gumuho ang langit at lupa sa tagpong kanyang nasaksihan.Lalo pang lumakas ang kabog sa kanyang dibdib at panghihina ng katawan ng marinig kay Manong Benito ang…
“Pinsan,nakagat ng ahas..ang iyong si Kardo,habang kami kanina’y nangangaso..pinigilan namin ang pagkalat ng kamandag subalit lubhang mabalasik ang lason ng nakatuklaw..”utal na paliwanag ng kamag-anak.

Napaluhod sa sahig ng salas na yari sa kawayan ang amain.

Hindi matanggap ang sinapit na tadhana ng anak.Gusto niyang umiyak at humiyaw subalit wala na siyang lakas pa.Kay lupit ng tadhana.Bakit kailangang silay paglaruan ng ganito?

_____________________________________________________________________________

Pagkatapos ng libing ni Kardo ay saka naman natuklasan ni Sonya na siya ay nagdadalang tao na.Hindi pa din niya matanggap ang lahat,ang maiksing pangyayari na dumagok sa kanya.

Subalit kailangang umusad ng buhay.Nagpatuloy ang pagbubuntis ni Sonya at magiging magka-agapay siya at si Ka Tonyo sa pag-aalaga sa bukid nito upang may maibuhay sa kanilang mga sarili at sa parating pa na bagong miyembro ng pamilya.Malaking panghihinayang pa din ang nararamdaman minsan ni Tonyo pag-naaalala ang anak,pero kailangang magpatuloy ng mga naiwan.

Huwebes ng muli,kayat lulan ng dyip ni Ka Areston ay byumahe si Tonyo sa bayan para muling pagbilhan ng niyog at kalabasa si Mr.Brown.Halos dalawang linggo din ang dumaan na hindi nakababa sa bayan si Tonyo dahil sa insidente na naganap.

Wala si Mr.Brown sa tahanan nila ng pagkakataong iyon.Nag-tungo daw ang sundalo sa kapitolyo para sa salo-salo na paanyaya ng Gobernador.Mabuti at nagbilin sa katulong ang among Kano patungkol sa kalakal ni Ka Tonyo.Nag-iwan ito ng pera kapalit sa inaning produkto.Pinatuloy ng muchacha si Ka Tonyo hanggang sa kusina para ang matanda na mismo ang magbuhat ng sako ng niyog at kalabasang nilagay sa sisidlan.

“Ay Ka Tonyo,pakilapag na laang ho doon sa kusina ha,akoy may kukunin pang mga sinampay,mukhang uulan na eh ooh,tingnan ninyo”sabay turo ng katulong sa kalangitang tanglaw mula sa bintana.Sya nga naman.Sobrang itim ng mga ulap at lumalakas ang hanging may dalang lamig sa paghampas.”Mukhang malakas nga yang parating na ulan”bati ng matanda sa napunang panahon at saka ipinagpatuloy na ang pagkaladkad sa sako ng niyog patungo sa kusina.

Ngayon lang siya nakarating sa kusina ng mga Brown.Hindi niya akalain na napakagarbo pala nito sa loob at hitik sa mga sangkap gaya ng pangpalasa na puros stateside.Pagkalapag ng sako ng niyog sa bandang malapit sa mesang handaan ay napuna ni Tonyo na may kwarto din pala silang malapit sa kusina.Nakabukas na bahagya ang pinto kaya nya nasilip na magara din ang silid.Baka dun sa katulong?Oo marahil ay kanya nga.
Paalis ng ganap sa kusina ang matandang magbubukid ng bigla siyang gulatin ng isang dalagang lumabas mula sa pintuan ng silid.

Amerikana.Higit pang ikinagulat niya na nakasuot lamang ito ng puti at manipis na sando.Bakat na bakat ang mala-kulay rosas na maliliit na mga utong sa susong mga nakatirik.Walang suot na palda o saya kundi ang manipis ding panty na gawa sa telang bulak.Napalunok ng laway si Ka Tonyo na dinaig pa ang nakakita ng isang engkantada sa pusod ng kaguban.”Hi”bati ni Janeth sa nakatulalang matanda.Hindi na nakaimik pa si Ka Tonyo.Kasabay ng pagkapako niya sa kinatatayuan ay ang pagkapako din ng kanyang dila.”Are you okay?”takang tanong ng dalagang dayuhan.Malago ang kulay dilaw na bulbol na halatang-halata sa suot na pang-ilalim.Nakakakalat ang mga iyon gaya ng dayami sa ibabaw ng maumbok na kaselanan ng dalagang dayuhan na edad nasa bente pataas.

-ITUTULOY-